Jak mawiał Hugo Kołłątaj, była ona też pewnego rodzaju możliwością, ratowania suwerenności naszego kraju. Obowiązywała ona w sumie przez 14 miesięcy, ale do dziś dnia jest ona jedną z podstaw polskiej tradycji republikańskiej, a przy okazji powodem do dumy dla każdego Polaka. Uchwalono ją na Zamku Królewskim w Warszawie.
Na Sejmie Czteroletnim
W dniu 3 maja 1791 roku Sejm Wielki zwany też zwyczajowo Czteroletnim, którego zwołano w październiku 1788 roku, uchwalił Konstytucję Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Była ona jak nam wiadomo pierwszą konstytucją na nowożytnym Starym Kontynencie. Ustonowiono ją jako drugą konstytucję na świcie zaraz po amerykańskiej Ustawie Rządowej.
Polska monarchią
W sukcesywny sposób Konstytucja 3 Maja przekształcała państwo polskie w monarchię konstytucyjną. Przy okazji wprowadzała ona bardzo ważną zasadę trójpodziału władzy. Wyrazicielem woli suwerennego narodu polskiego, miał być dwuizbowy Sejm. W dwa dni po uchwaleniu wspomnianej Konstytucji, dzień 3 Maja uznano za polskie święto narodowe. Gdy nastał czas niewoli narodowej było to święto rzecz jasna zawieszone, ale każdy Polak patriota o niej zawsze pamiętał i na swój sposób kultywował.
Wojna polsko-rosyjska
W 1792 roku gdy w polskiej historii miała miejsce wojna polsko-rosyjska, toczyła się ona między innymi w obronie Konstytucji 3 Maja. Doszło wówczas do okupacji Polski, oczywiście do obalenia zasad Konstytucji i kolejnego bowiem już drugiego rozbioru polskiego państwa, który miał miejsce w roku 1793.
Czasy II Rzeczpospolitej
Święto 3 Maja, oczywiście zostało przywrócone w II Rzeczpospolitej Polskiej w kwietniu 1919 roku. Jednakże po zakończeniu II wojny światowej oczywiście zakazane było ono również przez władze komunistyczne PRL.
Okres III Rzeczpospolitej
Od 1990 roku, dzień 3 Maja ponownie jest oficjalnym świętem narodowym Polaków.
Konstytucja 3 Maja zwyczajowo nazywana też Ustawą Rządową,regulowała ustrój prawny polskiej monarchi, która miała być władzą dziedziczoną. Odnosiła się ona do Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Przyjmuje się, że wspomniana Konstytucja 3 Maja była spisana dla wiernych Ojczyźnie Polaków, którzy chcieli za wszelką cenę ratować jej niepodległosć.
Zniesiono liberum veto
Uchwalona ona została głównie przez króla Stanisłąwa Poniatowskiego oraz przez obóz patriotyczny wraz ze „stanami skonfederowanymi”. Została konstytucja ta zaprojektowana w celu likwidacji wad ustrojowych opartych na wolnej elekcji. Konstytucja ta oczywiście zmieniła ustrój polskiego państwa, zmieniła też system monarchi jako system dziedzicznej władzy polskiej. Przy okazji ograniczyła wolność szlachecką, a także demokrację odbierając prawo głosu i decyzji w sprawach państwa szlachcie, która zwyczajowo nazywana była „gołotą”, gdyż nie posiadała ziemi majątkowej. Konstytucja ta wprowadziła też częściowe zrównanie praw osobistych mieszczan z prawem szlachty, o które walczył demonstrujuąc w czarnych koszulach na ulicach stolicy Jan Dekert. Konstytucja ta zniosła przy okazji „liberum veto”, czyli jedoosobowy sprzeciw ustawom sejmowym.
Dziedziczony tron Polski
Przyjęcie tak zwanego dziedziczonego tronu polskiego spowodowało ogromną opozycję republikanów. Przy okazji bardzo wrogim wobec Polaków, stało się Imperium Rosyjskie. Od 1768 roku gdy wybuchła wojna z Rosją, Polska została zdradzona przez ruskiego sprzymierzeńca jakim był Fryderyk Wilhelm, a przy okazji została totalnie pokonana przez wojska Katarzyny II. Caryca Katarzyna II wspierała konfederację targowicką i spisek polskiej magnaterii przeciwko prawom konstytucyjnym. Po utracie niepodległości przez Rzeczpospolitą Polską po trzecim rozbiorze mającym miejsce w 1795 roku, toczyły się na terenie ukochanego kraju Polaków przez okres 123 lat rozbiory, które cały czas przypominały swoim rodakom o możliwości wywołania powstań narodowych, które mogą przywrócić niepodległość Ojczyzny.
Rok 1792
Konstytucja Majowa, przestała w praktyce obowiązywać w dniu 24 lipca 1792 roku, gdy polski pożal się Boże król, przystąpił do zdradzieckich konfederatów. Sejm Czteroletni uchwalił szereg ustaw tak zwanych szczegółowych, które byłyby bardzo ważne dla każdej warstwy polskiego społeczeństwa. Przestała natomiast być obowiązującym prawem ponieważ sejm grodzieński, uznał Sejm Wielki za niebyły, no i oczywiście uchylił wszystkie ustanowione na nim akty prawne. Głównym autorem tekstu Konstytucji 3 Maja był król Stanisław August Poniatowski, Hugo Kołłątaj, Ignacy Potocki, a także sekretarz króla Scipione Piattoli.
Według Ignacego Potockiego i Hugo Kołłątaja Konstytucja 3 Maja była „ostatnią wolą i testamentem gasnącej Ojczyzny”.
Ewa Michałowska- Walkiewicz
