Należy mu się więcej poważania, zwłaszcza w kraju pisanek. Jajko było i jest symbolem uniwersalnym – zdecydowana większość kultur traktuje jajo jako bardzo istotny symbol życia. Już w kulturze staroegipskiej występuje bóg słońca Ptah, ukazywany w towarzystwie jajek, również grecka bogini płodności Afrodyta jest nieraz pokazywana z jajem w dłoni. Jajko jest symbolem odrodzenia, nowego życia.
Jajo służyło do bardzo ważnych praktyk o charakterze magicznym, było – środkiem chroniącym przed złymi mocami, który przechowywano, noszono w specjalnych pojemnikach, aby zapewnić sobie powodzenie. Jajo jest też silnie związane z kultem solarnym – kultem słońca, który był bardzo rozpowszechniony również w kulturze słowiańskiej. Jajo to symbol życia, słońce też symbolizowało życie, zwłaszcza odradzające się. Pamiętajmy, że po chrzcie Polski nie od razu Kościół dopuszczał spożywanie jaj czy jakiekolwiek praktyki z nimi związane w okresie wielkanocnym, a nam się wydaje, że to synonim świąt wielkanocnych. Przez prawie 200 lat Kościół tego zabraniał, ponieważ jajo bardzo mocno łączyło się z działaniami o charakterze pogańskim, z kultami pogańskimi. Po tym okresie Kościół zreformował swój stosunek do jaj, natomiast jaja obligatoryjnie należało święcić i tak zostało”
Początkowo święcono wyłącznie jajka barwione na czerwono, co miało dodatkowy wymiar symboliczny. Czerwień to kolor krwi Chrystusa, jednocześnie esencji życia. Ponadto to kolor triumfu, zwycięstwa. Chrystus, ikonograficznie przedstawiany jako zwycięzca śmierci, stoi z czerwoną chorągwią, w czerwonym, purpurowym płaszczu królewskim. Również początków innych świątecznych symboli można szukać w pogańskich wierzeniach. Kura, kurczęta, zające, bociany, pojawiały się często już w wyobrażeniach starogermańskiej bogini płodności.
Współcześnie o jajku w konwencji symbolicznej myślimy tylko w okresie Wielkanocy. „Nie wyobrażamy sobie Świąt Wielkanocnych bez pisanek, bez jajek na stole. Mają one po pierwsze wymiar tradycyjny i estetyczny, tworzą klimat, nastrój świąt. Zwłaszcza wśród przedstawicieli średniego i starszego pokolenia żywe jest wciąż przekonanie, że jaja poświęcone nabierają niezwykłych, magicznych mocy. Święconkę powinno się zjeść, nie można jej wyrzucać” – Zapraszam do kuchni.
WIELKANOCNE ROLADKI Z JAJKIEM
SKŁADNIKI: (na 6 porcji)
- 2 łyżki majonezu
- łyżeczka tartego chrzanu
- 1/4 czerwonej papryki
- 4 rzodkiewki
- 2 jajka na twardo
- 6 plastrów szynki
- pół ogórka, rzeżucha, szczypiorek
WYKONANIE:
1. Majonez wymieszać z tartym chrzanem.
2. Czerwoną paprykę i rzodkiewki pokroić w słupki.
3. Jajka obrać i pokroić na ćwiartki.
4. Ogórek obrać i pokroić w słupki długości szynki.
5. Każdy plaster szynki posmarować sosem chrzanowym i ułożyć dwa kawałki papryki, trzy kawałki ogórka, kilka rzodkiewek, ćwiartkę jajka i rzeżuchę.
6. Szynkę zwinąć i związać szczypiorkiem.
NICEJSKA SAŁATKA
Skład:
- 1 puszka tuńczyka w oleju
- 2 pomidory
- 6 jaj ugotowanych na twardo
- 50 dag ziemniaków
- 2 cebule czerwone
- 1 opak fasolki szparagowej mrożonej
- 1mały słoiczek oliwek zielonych
- ½ szklanki oleju słonecznikowego
- 1/3 szklanki octu winnego 5%
- 1 łyżka musztardy (płaska)
- 3 łyżki cukru
- 1 szczypta zioła prowansalskie,
- Sól , pieprz do smaku
Sposób wykonania: proponowany
Nic nie stoi na przeszkodzie aby wszystko wsypać do większej miski i wymieszać ale powinno się tak. Ziemniaki dokładnie umyć i ugotować w mundurkach na lekko twardo. Po ugotowaniu i wystudzeniu obrać i pokroić w grubą kostkę tak ok. 2 cm. Cebulę obrać i pokroić w drobną kosteczkę. W litrowym słoiku z zakrętką wymieszać ocet winny, z cukrem, 1 płaską łyżeczką soli, i ziołami prowansalskimi. Zakręconym słoikiem tak długo potrząsamy jak szejk’ erem aż wszystkie składniki się rozpuszczą. Wtedy odkręcamy i dodajemy olej. Zakręcamy ponownie i ponownie energicznie mieszamy. Tym sposobem mamy sos vienegrette, lub winegret. Ziemniaki ostrożnie mieszamy z pokrojoną cebulą, dodajemy 1/3 naszego sosu i delikatnie staramy się pokryć całość sosem. Na dużym talerzu lub jak ktoś nie ma takiego olbrzyma to na tacy, (WYMYTEJ I SUCHEJ) układamy liście sałaty wokoło, na liście rozkładamy naszą sałatkę z ziemniaków, następna warstwa ( warstwy stożkowo) to ugotowana fasola szparagowa (nie rozgotować powinna być twardawa) wymieszana z kilkoma łyżkami naszego sosu. Na sam wierzch naszej piramidki układamy odsączonego tuńczyka wymieszanego z musztardą. Całość przybieramy oliwkami, jajkami ugotowanymi na twardo, plastrami pomidora, ogórka, rzodkiewki, wg własnego uznania i „portfela”. Gdy mamy udekorowane wszystko dopełnieniem jest sos, ponownie go rozmieszać i polać całość delikatnie tak aby nie zburzyć kompozycji. Odstawić do lodówki na 30-40 minut aby się przegryzły smaki. Smacznego.
Bogusław Sypień
